پیام مهندس تقی زاده خامسی
"ارزش آب" شعار امسال سازمانِ ملل برای پاسداری از آب در جهان انتخاب شده است، در حالی که صدها قرنِ پیش از این آیات متعددی در قرآن کریم به آن اشاره کرده و جان و رزق هر آنچه در آسمان و زمین آفریده شده را به آن پیوند زده و ارزش آب را نه برای زندگی بلکه خودِ زندگی قلمداد کرده است.
با توجه به واقعیات موجود در خصوص آب و خاک ایران، باید گام های اساسی درجهت ایجادِ یک ساختار حکمرانی خوب برای حفاظت از منابع آب برداشته شود تا سیاست گذاران بتوانند آگاهانه تصمیم گیری کنند، ساختاری که بتواند بر اساس یک سند مکانی و زمانی دقیق از میزان آبِ قابل برنامه ریزی در مقیاس هایِ متفاوت، حداکثر استفاده مجاز و اقتصادی مناسب، آب را در میان ذینفعان بخش هایِ مختلف عادلانه توزیع کند.
یکپارچه سازیِ شرکت هایِ آب و فاضلاب در استانها، تغییر ساختار شرکت مدیریت منابع آب ایران و تهیه سند "سازگاری با کم آبی" برای همه استان‌های کشور، گام هایی است که برای جلب مشارکت همه ذینفعان در تصمیم‌گیری برای منابع آب کشور برداشته شده است که باید همراه با مسائل با اهمیت دیگری همچون تغییرِ الگوی کشت منطقه‌ای به منظور استفاده بهینه از آب، پایداری اقلیمی و سودآوریِ اقتصادی برداشته شود.
دستیابی به الگوهای کشت هوشمند، ایجاد گلخانه هایِ پیشرفته و ترویج مهارت های حرفه ای در بخش کشاورزی که غالب آبِ کشور را مصرف می کند، می تواند با یک قانون جامع و کنترل فیزیکی منابع آب توسط دولت، تعادل پایدار در عرضه و تقاضای آب را حاصل نماید، اما بدون حکمرانی خوب ممکن است همه این تلاش ها به افزایش گسترش اراضی زیر کشت و در نتیجه تقاضای بیشتر آب بیانجامد، زیرا تا زمانی که آب در دسترس باشد تمایل به استفاده از آن وجود دارد. همچنین اگر خسارت ناشی از تغییرها توسط دولت ها جبران نشود، احتمال اینکه هر گونه اصلاح در روش ها با مخالفت روبرو شود، بسیار زیاد است.
در سال های اخیر همت زیادی شده است تا آب رفته به جوی برگردد و رمقی تازه به جانِ آب داده شود، نباید آن را به جوی هایی هدایت کنیم که نیمی از آن به هدر می رود.
مراقبت از آب های درون سرزمینی سر لوحه “پشتیبانی از تولید” است که امسال موجب تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است، زیرا که تولید در همه بخش ها نیازمند آب پایدار و “سازگاری با کم آبی” است.
تقی زاده خامسی
معاون وزیر در امور آب و آبفا و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران
